مشکلات و تنگنا های زنجیره تامین دریایی در مدیریت عملیات شناور چه می باشد؟
دلایل اصلی برای تاخیر محموله های دریایی چه می تواند باشد؟
زنجیره‌های تامین دریایی فعلی به دلیل مشکلات عملیاتی ناشی از مدیریت ناکارآمد عملیات لجستیک کشتی‌ها و ناوبری شناور ها، بدون در نظر گرفتن شرایط فورس ماژور، به خوبی بهینه نشده‌اند.
در زنجیره تامین دریایی، عموما این سوال پرسیده می شود که "چرا محموله من دیر می رسد؟"
ممکن است تصور کنید که زنجیره تامین در صنایع دریایی همیشه محکوم به تاخیر بوده و محموله ایی را به موقع ارسال نمی کنند. باید اقرار کرد که شرکت های حمل و نقل دریایی تا حدودی مقصر بوده و برای دانستن آنکه شرکت های حمل و نقل دریایی تا چه اندازه مقصر اند 25 دلیل اصلی تاخیر محموله های دریایی و حوزه مسئولیت های آنان را بررسی خواهیم نمود.
- شرایط بد جوی
اگر محموله شما از طریق دریا حمل می شود، عوامل جوی بر کنترل شناور و زمان تحویل آن مستقیما تاثیر می گذارد. بسته به شرایط آب و هوایی ممکن است شناور از مسیر منحرف شده و برای تنظیم مجدد مسیر نیازمند زمان باشد. ممکن است در طوفان های شدید،کشتی برای حفظ ایمنی سرنشینان خود به نزدیکترین و امن ترین بندر رجوع کرده و زمان تحویل محموله را، 1 تا 2 هفته تغییر دهد. حتی ممکن است شناور در شرایط طوفانی صدمه دیده و زمان تحویل را دو چندان کند.
- نقص فنی کشتی
شاید جالب باشد بدانید که تنها یک موتور شناور از بیش از 120,000 قطعه تشکیل شده است. تمامی این قطعات قابلیت شکستن و یا از کار افتادن را داشته و نیاز به نگهداری و تعمیرات بی وقفه دارند. نقص های فنی عموما پیش بینی شده و برای تعمیرات آن برنامه های دوره ایی تنظیم می شود تا شناور دچار مشکل نگردد. در صورتی که نقص ها، پیش بینی نشده باشند و شناور دچار مشکل گردد، شناور برای تعمیرات درای داک (Dry Dock) به نزدیک ترین اسکله برای تعمیرات انتقال یافته و زمان تحویل را می تواند یک ماه و یا حتی بیشتر به تعویق بیاندازد. اگر محموله شما درون شناور باشد احتمالا به نزدیک ترین کشتی در بندر، در صورتی که کشور و یا بندر مقصد توسط یک خط کشتیرانی باشد، ترانسفر می گردد. در غیر این صورت زمان تحویل بار به تعویق خواهد افتاد.
- خطرات ناوبری
از خطراتی که شناور در هنگام ناوبری با آن مواجه می شود می توان به موارد متعددی مانند: یخ های متحرک، مین های جدا شده از لنگر ها، تور های ماهیگیری، بشکه ها و غیره اشاره نمود. تمامی این خطرات می تواند شناور را مجبور به تغییر مسیر نموده و زمان تحویل بار را افزایش دهد. یکی از رایج ترین خطراتی که شناور با آن روبرو می شود، گیر افتادن بین صخره ها و کوه های یخ می باشد. به عنوان مثال در سال های اخیر کشتی باری Grigory Lovtsov در دریای اختسک در میان کوه های یخی قرار گرفت. اغلب کیس ها از این نوع خطرات، نقض RSS، خطا های انسانی، خرابی تجهیزات، بی ثباتی شناور و موارد دیگر می باشد.
- ممنوعیت خروج از بندر
مطابق با الزامات معاهدات بین المللی، تحت شرایط خاص، در جریان نظارت بر ایمنی محیط زیست، گاه مواردی پیش می آید که می تواند منجر به توقیف شناورها گردد. بسته به تخلف شناسایی شده، دوره توقیف نیز ممکن است متفاوت باشد. موارد عدم انطباق نه تنها با مقامات بندری بلکه با مقامات محلی، محیط زیستی، دریایی و سایر نهاد های تخصصی در نقاط مختلف جهان به اشتراک گذاشته شده و جریمه های ناشی از عدم تطابق با قوانین و توقیف شناور می تواند سبب تاخیر در تحویل محموله شما بگردد.
- نبود فضای آزاد در اسکله
ازدحام معمولا یک پدیده فصلی، در برخی از شلوغ ترین بنادر جهان است. اگرچه اخیراً جامعه جهانی متذکر شده است که بنادر توریستی مانند شانگهای، سنگاپور، روتردام، نیویورک و سایرین با موفقیت از فناوری های نوین بهره برده و توانسته بر مشکلات این چنینی غلبه پیدا کند. بنادری مانند پورت سعید و چیتاگونگ که از نظر گردش کالا ده برابر پایین تر از بنادر مشهور جهان بوده، همچنان از این مشکل رنج می برند.
- عدم توانایی در زمانبندی
شاید جالب باشد بدانید تنها 35 درصد از محموله ها، توسط خطوط هوایی صورت می گیرد. سایر محموله ها توسط درگاه های دیگر حمل و نقل مانند حمل و نقل دریایی و یا زمینی باید صورت پذیرد. اگر زمان لازم برای تحویل محموله شما در چین 35 روز برای یک سرویس غیرمستقیم (ترانزیت) باشد، آماده باشید که یک هفته به این رقم اضافه کنید. چراکه معمولا اتصال شناور با فیدر در بندر ترانزیت زمان بر می باشد. معمولا انحراف از برنامه و میانگین منظم بودن معاهدات شناور در جهان 7 روز می باشد.
- نقص فنی در بنادر
یکی از شایع ترین دلایل تاخیر که اغلب در رسانه ها گزارش نمی شود و در کشور های توسعه یافته هم شاهد آن هستیم، نقص فنی در بنادر می باشد. این نقص ها شامل: نقص در تجهیزات ثابت بنادر، فقدان گواهینامه ها و بازرسی های برنامه ریزی شده، عدم رعایت مقررات ایمنی و یا سهل انگاری تصادفی کارگران ترمینال می باشد.
- گمرک
شاید جالب باشد بدانید که در میان تمامی کشورها حداقل 2 پست گمرکی وجود دارد که می توانید با آن برخورد کنید، حتی در رابطه با کشتی هایی که در بنادر ترانزیت توقف می کنند برخورد با این پست های گمرکی به مراتب بیشتر می باشد. ممکن است مقامات گمرکی در بنادر ترانزیت به دلیل استاندارد های کنترلی محموله شما را توقیف کرده و زمان تحویل را دو چندان سازند. به یاد داشته باشید که در کشور هایی که سطح فساد مالی بالایی دارند، حتما تمامی مدارک را به همراه داشته باشید.
- اقدامات نظامی
درگیری‌های مسلحانه که برخی آن را رویدادی بعید تلقی می کنند، هنوز هم هر از چند گاهی رخ داده و مشکلات جدی ایجاد می‌کند. در چنین زمانی، کشور مربوطه می تواند بندر و کانال مربوطه را مسدود کند و محموله شما که قبلا در آن مسیر تردد داشته را متوقف سازد. بیمه خطر جنگ، تنها راه حل مناسب برای رویداد های این چنینی می باشد.
- شرایط جوی بد در هنگام بارگیری
بادهای شدید و یا طوفان‌های استوایی، که از محدوده های ارائه‌شده توسط تجهیزات بارگیری ترمینال فراتر می‌روند، می‌توانند مشکلات جدی ایی را در حمل‌ونقل دریایی ایجاد کرده و بر زمان نهایی تحویل شما تاثیر بگذارد.
- شرکت در عملیات نجات
کنوانسیون بین المللی دریایی SOLAS (ایمنی حفظ جان در دریاها)، در صورت بروز مشکل یک روش کلی برای حفظ ایمنی شناور ارائه می دهد، بدین صورت که در صورت بروز حادثه، کشتی که به محل حادثه نزدیک باشد موظف است برای نجات خدمه و افرادی که در مضیقه قرار دارند اقدام نموده و مراقبت های لازم را بعمل بیاورد. این کنوانسیون اکنون توسط تمامی مالکان شناور برای انطباق با استانداردهای کشتیرانی بین المللی امضا شده است. در نتیجه واکنش به SOS و یا هرگونه شرایط بحرانی در دریا، شما قطعاً شاهد تاخیر در تحویل محموله خود خواهید بود.
- نجات خدمه شناور
در شرایط بحرانی و عملیات نجات، موارد فورس ماژوری وجود دارد که در آن ممکن است تنها یک شخص به کمک های اضطراری نیاز داشته باشد. در چنین شرایطی برای انجام اقدامات لازم، تاخیر های زمانی آشکاری روی خواهد داد که این بازه زمانی معمولا از یک روز تجاوز نمی کند، مگر آنکه شناور از ساحل فاصله داشته باشد و این عملیات بیشتر زمان ببرد.
- ورشکستگی
در بازار بین المللی کشتیرانی مواردی وجود دارد که در آن شناور به دلیل مشکلات مالی توقیف گردیده و امکان ادامه فعالیت های دریایی را ندارد. در این شرایط اموال و محموله های به روی شناور موقتا توقیف می گردد. در نتیجه زمان تحویل محموله و بار شما دستخوش تغییر قرار خواهد گرفت.
- جرم
قتل، قاچاق، یا هر سابقه جنایی مرتبط با خدمه می تواند سبب توقیف یک شناور گردد. شاید خطوط کشتیرانی شما سالیان متمادی است که با خدمه منتخب خود به فعالیت ادامه می دهد اما از آن جا که مدیریت شناور به صورت دوره ایی توسط اشخاص متفاوتی صورت می گیرد، امکان دارد که تاخیر محموله شما و توقیف شناور به دلیل جرم اتفاق افتاده به روی شناور باشد.
- دزدان دریایی
موارد زیادی از دزدی دریایی در خلیج مکزیک، دریای کارائیب و همچنین سواحل هند و پاکستان وجود دارد. اگرچه نگهبانان مسلح در تمام شناور های مدرنی که از مناطق پرخطر عبور می‌کنند استخدام می‌شوند اما این نگهبانان فقط در مسیر های خاصی سوار بر شناور شده و ایمنی شناور را در سایر مسیر ها ضمانت نمی کنند.
- آلودگی آب های بنادر
تجاوز به محیط زیست دریایی به دلیل قصورات شناور یا خدمه و در نتیجه توقیف و اتلاف وقت یکی از مورد رایج در تاخیر محموله شناورها به بنادر می باشد. شناور ها دارای ذخایر سوختی مختلفی بوده که صد ها تن وزن دارند. این سوخت ها ممکن است حاوی روان کننده های مختلف بوده که در صورت بروز حادثه و در صورت عدم رعایت مقررات ایمنی، سهل انگاری خدمه و یا عدم انجام تعمیر و نگهداری برنامه ریزی شده کشتی، انتشار این مواد سبب تخریب محیط زیست می گردد. توقیف کشتی به دلیل آلودگی آب های بنادر ممکن است تا ماه ها به طول بیانجامد و سبب تاخیر در رسیدن محموله شما گردد.
- نقض ثبات شناور
با توجه به جابجایی مرکز ثقل محموله در کشتی، اشتباهات مهندسی در جایگذاری بار، عملکرد سفر می تواند به طور قابل توجهی انحراف داشته باشد که در بهترین حالت می تواند سبب کاهش سرعت شناور گردد و در بدترین حالت شاهد غرق شدن شناور و محموله آن با یکدیگر باشیم. در صورتی که شناور از حالت ثبات خود خارج گردد باید به نزدیکترین بندر موجود مراجعه نمایید.
- تعطیلات
در دنیای مدرن، حدود 60 درصد از تمام پایانه های جهان بدون تعطیلات و تعطیلات آخر هفته کار می کنند، زیرا برنامه ریزی کار کشتی ها و شرکت های باربری کارآمدتر می شود و سود همه طرف های درگیر افزایش می یابد. با این وجود، تعداد قابل توجهی از بنادر باقی مانده اند که تعطیلات های آخر هفته در آنها لحاظ می گردد و این امر می تواند بر سرعت تحویل محموله تاثیر بگذارد. در اجاره کشتی ها، هنگام محاسبه صورتحساب ها، مفهوم SSHEX / SSHINC (شنبه ها، یکشنبه ها، تعطیلات رسمی) وجود دارد که در آن، به ترتیب، تعطیلات آخر هفته و تعطیلات رسمی به هنگام محاسبه صورتحساب (بدون کار باربری) در نظر گرفته می شود. لحاظ نکردن تعطیلات رسمی در هنگام تحویل بار می تواند شما را با مشکل مواجه سازد.
- نبود فضای خالی بر روی فیدر
زمانی که سرویس اعزام خطوط نتوانسته باشد فضایی را در فیدر، برنامه ریزی نموده و به کانتینر ها اختصاص دهد، کانتینر ها مجبور به انتظار برای رسیدن کشتی تازه ایی می گردند. یکی از این دلایل می تواند از بین رفتن بارنامه شناور و یا رویدادی که مسبب تغییر برنامه ها گردیده است، باشد. در این شرایط تحویل محموله به تاخیر می انجامد.
- برخورد شناور ها
برخورد، یک تعریف خاص تحت کنوانسیون SOLAS همانند کدهای حمل و نقل تجاری مخصوص هر ایالت می باشد. به عنوان مثال ضربه زدن به قایق نیز جزو دسته برخورد شناور ها قرار می گیرد. یکی از واضح ترین نمونه ها برخورد دو کشتی کانتینری بزرگ در کانال سوئز در سال 2014 مرسک تانجونگ و کلمبو اکسپرس متعلق به خط هاپاگ لوید است. عواقب چنین حوادثی از نظر زمان تحویل، واضح و مشخص می باشد.
- عبور از کانال ها و تنگنا ها
مکان های زیادی در آبراه های بین المللی با ظرفیت بسیار محدود وجود دارند که اغلب این کانال ها مصنوعی بوده و توسط انسان برای تسهیل دریانوردی و تجارت بین المللی ایجاد یا توسعه یافته اند همانند کانال پاناما، سوئز و غیره. شناور ها در هنگام عبور از این کانالها، همانند عبور از بزرگراه ها، به دلیل ازدحام زیاد شناورها، دچار نوعی ازدحام میگردند که به ناچار منجر به انحراف از برنامه و تاخیر زمان رسیدن یک شناور می گردند.
- ازدحام بنادر و ترمینال ها
زمانی که تعداد زیادی شناور، علی الخصوص کانتینر، وارد بنادر حمل و نقلی که گردش کالاهای ترانزیتی آن بیشتر از صادرات و یا وارداتی باشد، گردد، این بنادر و ترمینال ها دچار ازدحام شده و شناور مجبور به انتظار برای شروع عملیات جدید خود میگردد تا کار بر روی محموله های شناور های دیگر به اتمام برسد. در نتیجه عواقب چنین حوادثی از لحاظ تاخیر و زمان تحویل محموله واضح و مشخص است.
- اعتصاب
ممکن است کارگران به دلیل اختلاف نظر با مدیریت و یا کارفرمایان، در بنادر (اخیرا در بنادر اروپایی) اعتصاب کنند، متعاقبا اعتصابات، منجر به توقف عملیات باربری و در نتیجه تاخیر عملیات و تحویل بار شناور می شود. در بسیاری از قراردادهای حمل و نقل دریایی، در بخش "فورس ماژور"، همیشه به اعتصابات در کنار خطرات نظامی، طوفان و سایر شرایط فورس ماژور به عنوان یک گزینه اشاره می شود. لحاظ نکردن این شرایط می تواند عواقب متعددی داشته باشد.
- بازرسی گمرکی در بنادر ترانزیت
بنادر ترانزیت نیز همانند سالن های ترانزیت هواپیما، میزبان شناور هایی هستند که از بندر مبداء وارد یک یا چند بندر ترانزیت حمل و نقل شده و سپس این بنادر را به قصد بنادر مقصد ترک می کنند، واضح است که استاندارد های کنترلی نیز در بنادر ترانزیت وجود داشته و مقامات گمرکی می توانند بنا بر معیار های خاص خود، شناور ها را بازرسی کنند. همانگونه که میدانید این بازرسی ها زمان بر بوده و تمامی هزینه های تاییدیه بازرس گمرک بر عهده صاحب محموله می باشد.
- رزرو بیش از حد
هنگامی که پس از تایید رزرو، اپراتور شناور به صورت یک طرفه، بارگیری کانتینرهای شما را قطع می کند و آنها را به کشتی بعدی می فرستد، به این عملیات (overbooking) و یا رزرو بیش از حد شناور می گویند. این بدان معنی است که در تاریخ واقعی، فضای کافی در کشتی برای بارگیری که از پیش برنامه ریزی شده وجود نداشته و اپراتور به دلیل رزرو بیش از حد شناور شما برای بارگیری، آن را لغو می نماید. به عنوان مثال شایع ترین دلیل تاخیر حمل و نقل دریایی در اوکراین در طول صادرات، کمبود فضای کافی برای بارگیری غلات و ظروف به روی شناور می باشد. واضح است که عملیات overbooking که از قبل برنامه ریزی نشده است، زمان بر بوده و ممکن است تحویل محموله شما را به تاخیر بیاندازد.
همانطور که مشاهده نمودید دلایل زیادی برای تاخیر بار وجود دارد و ما تنها 25 مورد آن را بررسی نمودیم. اگر به تازگی وارد حرفه صادرات و یا واردات دریایی شده اید بسیار خوش شانس هستید که این مقاله را مطالعه کردید. اکنون می توانید با وسعت دید بیشتر، تصمیمات هوشمندانه تری درمورد زمانبندی، فروشندگان، مسیر ها و موارد دیگر اتخاذ کنید.
به نظر می رسد که ما در دوران فناوری پیشرفته زندگی می کنیم و اتخاذ تصمیم به کمک این فناوری ها ساده تر گشته و از دغدغه های فکری ما کاسته است. فناوری های بسیاری وجود دارند که به کمک آن میتوانید مسیر های صحیح، برای حرکت شناور ها را انتخاب نموده و یا به کمک آن بتوانید برنامه ریزی صحیح ایی برای سازماندهی انبار و زمان بندی برای بارگیری بعدی شناور انتخاب نمایید.
برای آگاهی از امکاناتی که نرم افزار سی مستر برای شما فراهم ساخته تا به کمک آن بتوانید عملیات شناور را مدیریت نمایید، به صفحه محصولات مراجعه نمایید.
